PAPENDRECHT – René van Engelen, tijdelijk fractievoorzitter van GroenLinks in de gemeenteraad, stelt vandaag in het radioprogramma Studio De Witt van Ben Corino dat de bezuinigingen die in Papendrecht op stapel staan, noodzakelijk zijn geworden door de deal van €25 miljoen die de gemeente in 2011 sloot met Fokker voor de bouw van hun nieuwe hoofdkantoor op het Slobbengors.
Met dit bedrag kon Fokker een groot deel van de nodige 50 miljoen aan investeringen betalen voor de JSF productie. De schuldquote van de gemeente is nu zo hoog geworden dat de gemeente geen geld kan lenen voor de herbouw van de twee grote VO scholen zonder daarbij de Eneco gelden te gebruiken, aldus Van Engelen. De slachtoffers: allerlei stichtingen en verenigingen uit het rijke maatschappelijke en culturele leven van Papendrecht. Zij krijgen nu geen of minder subsidie.
Op 13 december 2011 tekenden de gemeente Papendrecht en Fokker een samenwerkingsovereenkomst. Papendrecht had de zogenaamde bidbookprocedure gewonnen van andere gemeenten. Fokker vond dat Papendrecht het beste bod deed om de productie van onderdelen voor het oorlogsvliegtuig JSF en het hoofdkantoor van Fokker binnen te halen. De gemeente Papendrecht kocht de gronden en de opstallen van Fokker, bouwde het hoofdkantoor en werd ook eigenaar van dit hoofdkantoor. Fokker betaalt erfpacht en huur. De gemeente Papendrecht ging leningen aan om dit te bekostigen. In de gemeenteraad stemden alleen de SGP en GroenLinks tegen deze constructie. Een gemeente is er niet om bankier te zijn van en financiële risico’s te lopen voor grote bedrijven, zo redeneerden deze partijen.
Op de samenwerkings- en geldleningsovereenkomst rust nog steeds geheimhouding. GroenLinks Papendrecht heeft nu een initiatiefvoorstel ingediend om deze geheimhouding op te heffen. Het moet duidelijk zijn voor de inwoners van Papendrecht welke grote risico’s de gemeente nu loopt en waarom er nu bezuinigd moet worden, vindt René van Engelen.
In 2010 antwoordde de toenmalige minister van Economische Zaken Van der Hoeven op vragen van het kamerlid Jasper van Dijk (SP) dat “…de gemeente Papendrecht zelf verantwoordelijk is voor de bieding die zij aan Stork Fokker heeft gedaan en voor de financiële consequenties daarvan.”
De gemeente Papendrecht heeft altijd een solide financieel beleid gevoerd, maar verkeert nu in zwaar weer. De schuldquote (niveau schulden gemeente ten opzichte van het eigen vermogen) en solvabiliteit (verhouding eigen en vreemd vermogen) zitten in de ‘oranje’ zone, zo blijkt uit gegevens van de jaarrekening op de site van het Ministerie van Binnenlandse Zaken.
Al jaren speelt de discussie om de twee VO scholen te vernieuwen (Willem de Zwijger College en de Lage Waard). Als dit wordt uitgevoerd zal de gemeente Papendrecht veel moeten lenen. Dat kan niet als daardoor de schuldenquote en de solvabiliteit in het rood schieten. De 27 miljoen die de gemeente binnenhaalde met de verkoop van de aandelen Eneco moeten daarom in reserve blijven om straks te kunnen investeren, zo stelt Van Engelen.
Bij het aantreden van de huidige coalitie van PAB, CDA, CU en SGP was al duidelijk dat er financieel zware tijden aan zaten te komen. In 2018 is er o.a. door de fractie van de VVD op aangedrongen gelijk actie te ondernemen om de financiën gezond te krijgen. Dat is niet gebeurd. Nu moeten de verenigingen en stichtingen zoals de bibliotheek en sportclubs bloeden, stelt GroenLinks in een persverklaring. “Zij zorgen juist voor een leefbare gemeente”, volgens Van Engelen.
“Er zijn inwoners van Papendrecht die zich afvragen of je de Enecogelden niet in kunt zetten om de bezuinigingen te voorkomen. Dat kan gewoon, ware het niet dat dit college de schuldenquote te ver heeft op laten lopen en zo de Eneco gelden nu nodig heeft om straks geld te kunnen lenen voor de VO scholen. Als Papendrecht die miljoenen niet in Fokker had gestoken, was er nu geen vuiltje aan de lucht geweest. Het huidige college had hier al actie op kunnen ondernemen, dat is niet gebeurd”, aldus het persbericht.
De suggestie dat Papendrecht de gronden, opstallen en het hoofdkantoor van Fokker gewoon kan verkopen, was voor GroenLinks aanleiding om vragen te stellen aan het college van B&W. Het antwoord komt op 18 maart. Volgens GroenLinks kan Papendrecht waarschijnlijk niet zomaar uit de deal stappen. Het persbericht spreekt van een wurgcontract. Daarnaast is het volgens de partij maar de vraag of Papendrecht er het geld voor krijgt dat het er in gestopt heeft.
Ook speculeert Van Engelen over de toekomst van Fokker en daarbij toont hij zich pessimistisch. “Het gaat niet goed in de vliegtuigbranche door de Coronacrisis”, vervolgt men. Het moeder bedrijf van Fokker, het Britse GKN Aerospace, dat weer eigendom is van het nog grotere Melrose, verkeert net als Fokker in zeer zwaar weer. Er zijn grote verliezen. Er zijn al de nodige ontslagen gevallen. Volgens Van Engelen gaan er geruchten dat GKN zijn onderdelen in Nederland terugtrekt en dus ook Fokker Papendrecht. Officiële bevestiging dat dit speelt, heeft GroenLinks niet kunnen krijgen. Fokker kan onder dergelijke omstandigheden wel zo uit de deal stappen, stelt men.
Volgens GroenLinks is het een feit dat de gemeente Papendrecht financieel zal bloeden als Fokker vertrekt. Volgens de partij zal Papendrecht de panden en opstallen slecht met zwaar verlies kunnen verkopen aan de hoogste bieder. Volgens Van Engelen is het maar zeer de vraag of Papendrecht dan nog een bibliotheek en een zwembad zal hebben.