REGIO – In de buurt van Klaaswaal is afgelopen weekend een 25-jarige man uit Lekkerkerk verongelukt. Bij de gecrashte auto werd een lachgastank gevonden. Het is nog niet duidelijk of het gas een rol heeft gespeeld bij het ongeluk, zegt de politie. Bovendien bestaat er nog geen test om lachgasgebruik aan te tonen. Zeven vragen over slagroompatronen en ballonnen die iemands leven voorgoed kunnen veranderen.
Wat is lachgas?
Lachgas is een kleurloos gas, dat een beetje zoetig ruikt en smaakt. Tandartsen en artsen gebruiken het wel eens om iemand even onder narcose te brengen, vaak samen met een ander narcosegas. Een andere naam voor lachgas is distikstofmonoxide (N2O).
Hoe gebruik je het voor de lol?
Vooral jongeren zitten (voor de fun) aan het lachgas. Het gas wordt uit een tank of slagroomspuit in een ballon gespoten en daarna ingeademd. De roes werkt een tot vijf minuten. Slagroomspuiten zijn gewoon te koop in winkels voor huishoudelijke artikelen. Op festivals en feesten worden soms gevulde ballonnetjes te koop aangeboden. Duur is het goedje niet. Je tikt zo’n drie euro af voor een ballonnetje. Op internet bieden bedrijven als De Lachgascentrale tanks van 2 kilo lachgas aan voor 50 euro. Met de inhoud zijn 200 kleine of 100 grote ballonnen te vullen.
Wat voor effect heeft het spul?
Je kunt er (jawel) lacherig van worden. Of heel blij. Hallucinerende effecten zijn er ook: dingen die je ziet of hoort kunnen vervormen.
Lachgas heeft ook minder leuke kanten: verwarring, misselijkheid, tintelingen, hoofdpijn, duizeligheid, flauwvallen, angst. “Deelname aan het verkeer na gebruik van lachgas is zeer gevaarlijk”, schrijft de verslavinginstelling Jellinek op haar website. “Je kunt nog uren onoplettend blijven na gebruik.”
Cardiologen sloegen onlangs ook alarm. Zij zien steeds meer jongeren met hartinfarcten en trombose na overmatig lachgasgebruik. Ook revalidatieartsen spraken hun bezorgdheid uit. Zij zien een toename van het aantal dwarslaesies door lachgas.
Hoeveel jongeren gebruiken N2O?
In2017 is in een onderzoek onder scholieren gevraagd of zij wel eens lachgas hadden gebruikt. Van de 12-jarigen zei 3,5 procent toen dat dat het geval was. Onder 16-jarigen lag het cijfer al flink hoger: 16,9 procent.
Gebeuren er veel ongelukken waarbij lachgas in het spel is?
Er zijn de laatste jaren tientallen doden en gewonden gevallen bij verkeersongelukken, waarbij lachgas een rol speelde, meldde de NOS eind vorig jaar. Over een periode van drie jaar ging het voor heel Nederland om 63 dodelijke ongevallen en 362 ongelukken met ernstig letsel. In totaal waren er 1800 ongelukken, waarbij lachgas een rol speelde.
Een voorbeeld van een fataal ongeluk is de dood van de 63-jarige Wim van der Linden in de Rotterdamse wijk Carnisse. Hij werd in mei 2020 aangereden door een 18-jarige jongen, die – lurkend aan een ballon met lachgas – achter het stuur zat. Wim vloog meters door de lucht, werd in hulpeloze staat achtergelaten en overleed later aan zijn verwondingen.
De buurt organiseerde een stille tocht voor hem. “Het moet ook een signaal zijn dat lachgas echt niet meer kan”, zei de organisator van de tocht destijds tegen Rijnmond. “We zien dat het hier in de wijk steeds vaker gebruikt wordt en nu eist het zelfs een onschuldig slachtoffer.”
Is het makkelijk aan te tonen dat een ongeluk door lachgas komt?
Nee. Er is geen bloed- of speekseltest waarmee je lachgas kunt detecteren. Daar wordt wel aan gewerkt. Tot die tijd moet de politie het doen met wat er ter plekke wordt aangetroffen. Zoals een lachgastank of een getuige die een gebruiker met een ballonnetje aan de mond achter het stuur heeft zien zitten.
Is lachgas verboden?
Vroeger viel lachgas onder de Geneesmiddelenwet en was verkoop voor oneigenlijk gebruik verboden. Sinds 1 juli 2016 valt het gas onder de Warenwet. Dat is geen wet die handel, bezit of gebruik ervan verbiedt.
Aan een landelijk verbod wordt al jarenlang gewerkt. Lachgas zou dan onder de opiumwet moeten gaan vallen. De Eerste en Tweede Kamer zijn inmiddels akkoord, maar de Raad van State ziet beren op de weg, bijvoorbeeld als het gaat om handhaving. Voor de controle zou te weinig personeel zijn. De Raad van State adviseert het kabinet.
Veel gemeenten willen het verbod niet afwachten en hebben zelf regelgeving ingevoerd. Dat kan via een Algemene Plaatselijk Verordening (APV). Meestal verbieden ze lachgasgebruik in bepaalde gebieden of bij overlast. In de regio Rijnmond gaat het onder meer om Rotterdam en Dordrecht.
Dit verhaal is afkomstig van onze mediapartner Rijnmond.