DRECHTSTEDEN – Werkgevers moeten ook in de toekomst rekening houden met krapte op de arbeidsmarkt. De structurele krapte op de arbeidsmarkt heeft verschillende oorzaken. Eén ervan is de bevolkingsontwikkeling. Er zullen simpelweg meer mensen de arbeidsmarkt verlaten, dan dat er de arbeidsmarkt betreden in de toekomst. Zorg & welzijn, industrie en openbaar bestuur zijn enkele sectoren waarin de vergrijzing toeslaat in de arbeidsmarktregio Drechtsteden. Andere groepen kandidaten werven en onbenut arbeidspotentieel aanspreken zijn voorbeelden om vacatures succesvol te vervullen.
Al vijf jaar lang een krappe arbeidsmarkt
In verhouding tot de beschikbare werkzoekenden met recente werkervaring en een WW-uitkering is het aantal openstaande vacatures erg groot. Al anderhalf jaar is de regionale arbeidsmarkt volgens de spanningsindicator van UWV ‘zeer krap’. Sommige werkgevers hebben daar al langere tijd mee te maken. Van de 112 beroepsgroepen hebben er 24 vanaf 2018 in de Drechtsteden al met krapte te maken. In het tweede kwartaal van 2023 gaat het in deze beroepsgroepen om 2.350 van de 7.150 openstaande vacatures. In het overzicht hieronder voorbeelden van krappe tot zeer krappe beroepsgroepen mét geraamde openstaande vacatures. Zie ook het dashboard Arbeidsmarkt Spanningsindicator van UWV.
Meer arbeidsmarktverlaters dan arbeidsmarktbetreders
De krapte houdt voorlopig aan verwacht UWV, omdat er een mismatch blijft bestaan. Deze mismatch op de arbeidsmarkt heeft verschillende oorzaken. Eén ervan is de bevolkingsontwikkeling. Uit de bevolkingsopbouw per 1 januari 2023 voor de Drechtsteden blijkt dat 60.200 inwoners in de leeftijdsgroepen 50 tot 65-jarigen geleidelijk doorschuiven naar de groep 65-plussers en de arbeidsmarkt verlaten. Hier staat een kleiner aantal jongeren tegenover dat doorschuift en de arbeidsmarkt betreedt. Kortom: de beroepsbevolking en daarmee het beschikbaar arbeidsaanbod wordt kleiner.
“De bevolkingspiramide toont een confronterend demografisch beeld. De leeftijdsklassen tot 20 jaar zijn kleiner dan de leeftijdsklassen erboven. Dit betekent dat de krapte op de arbeidsmarkt voorlopig niet verdwijnt. Inspanningen van werkgevers kunnen zich enerzijds richten op de vitaliteit en inzetbaarheid van oudere werknemers zodat zij nóg langer betekenisvol zijn voor de organisatie. Ook kennisoverdracht door mentorschap naar de jonge generatie is van belang. Anderzijds kunnen werkgevers hun pijlen richten op andere groepen. Het werk aanpassen aan de mogelijkheden van die groepen is essentieel. Denk daar bijvoorbeeld aan flexibele tijden en thuiswerkopties voor ouders met jonge kinderen of mantelzorgers”, aldus Willem Schrijver, arbeidsmarktadviseur bij UWV.
Zorg & welzijn, industrie en openbaar bestuur worden extra geraakt
UWV heeft inzicht in de werknemers en de sectoren waarin arbeidsmarktverlaters werken. In de regio Drechtsteden wonen 13.700 werknemers van 60 jaar of ouder. Zij zullen de arbeidsmarkt het eerst verlaten. Zij werken veel in de sectoren zorg & welzijn (2.700), industrie (2.000) en openbaar bestuur (1.200). Ook kleinere sectoren als transport kennen een relatief hoog aandeel 60-plussers. Een aantal beroepen waar veel 60-plussers werken, hebben al jaren te maken met een krappe arbeidsmarkt, zoals verpleegkundigen en onderwijzers voor het basisonderwijs.
Publicatie Meer doen met minder mensen
De publicatie Meer doen met minder mensen, demografische veranderingen op de arbeidsmarkt van UWV gaat in op de problematiek die de demografische verandering met zich meebrengt. Mogelijke oplossingen voor een structureel krappe arbeidsmarkt zijn bevordering van arbeidsparticipatie, langer doorwerken, verhogen arbeidsproductiviteit, combineren van werk met mantelzorg of maatschappelijke taken en over de generaties heen in wisselwerking kennis en vaardigheden inzetten om prestaties te optimaliseren.