Door Barbara Visscher
In de tuin van het Dordrechts museum werd deze week stilgestaan bij Keti Koti. Op deze datum in 1863 werd de slavernij in Suriname en de Nederlandse Antillen afgeschaft. “Een symbool van bevrijding maar ook een herinnering aan een systeem dat mensen generaties lang tot bezit maakte.”
De herdenking maandagmiddag begon met een ritueel. Een vrouw in traditionele kleding schonk langzaam water vanuit een siervrucht op de grond. Dit is een offer om in contact te komen met de voorouders. Tientallen mensen volgden het ritueel vanaf stoelen in de tuin van het museum, waaronder burgemeester Nanning Mol en wethouders Marc Merx en Tanja de Jonge.
Daarna was het woord aan Sydney Breidel, de organisator van Keti Koti Dordrecht en ook voorzitter van het Cultureel Educatief Centrum Dordrecht (CECD). Breidel zei in zijn toespraak dat Dordrecht de afgelopen jaren een aantal belangrijke stappen heeft gezet in de erkenning van het slavernijverleden.
‘Dit hoort bij ons’
“In onze stad is ruimte ontstaan om te zeggen: ‘dit hoort bij ons. Dit moet worden benoemd.’ Niet alleen in musea en archieven, maar ook op scholen, pleinen en in wijken. Er is ruimte gekomen voor historisch onderzoek, dialoog en samenwerkingen met organisaties die het gesprek hierover willen aangaan”, zegt hij.
Tijdens de periode van slavernij was Dordrecht een van de grootste investeerders in slaventransporten. Net als veel andere steden in Nederland bracht de handel van slaven en de opbrengsten van plantages in Suriname Dordrecht grote rijkdom.
Gevolgen slavernij nog steeds voelbaar
Volgens Breidel zijn de gevolgen van de slavernij nog steeds voelbaar in onze huidige samenleving. “Mensen van kleur worden bijvoorbeeld vaker gecontroleerd in de supermarkt en kinderen van kleur krijgen een lager schooladvies. Dit zijn allemaal dingen die uit de geschiedenis voortkomen.”
Maar ondanks dat er nog veel werk aan de winkel is, is hij hoopvol. “We zijn goed op weg. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het werk dat we de afgelopen jaren bij CECD hebben gedaan. Hoeveel mensen en initiatieven zich hebben aangesloten. Dat is echt heel mooi om te zien”, aldus Breidel. Het CECD probeert mensen van verschillende culturen samen te brengen zodat ze elkaars tradities, gebruiken en verhalen kunnen ontdekken.
Excuses van het gemeentebestuur
Ook wethouder van diversiteit, Chris van Benschop, sprak maandag tijdens de herdenking het publiek toe. Van Benschop stond in haar toespraak stil bij de excuses die het Dordtse gemeentebestuur vorig jaar aanbod voor de rol die de stad vanaf de 16e eeuw had in de slavenhandel.
Van Benschop vindt het maken van excuses een goede beginstap, maar er is volgens haar nog meer nodig. “We moeten het probleem niet alleen erkennen, maar ook zoeken naar hoe we de gevolgen, die voor sommige mensen nog steeds doorwerken, kunnen stoppen. Hiervoor moeten we het gesprek met elkaar aangaan”, vertelt ze. Breidel beaamt dit.
De gemeente Dordrecht werkt daarom veel samen met initiatieven uit de stad. “Die faciliteren en ondersteunen we, zodat het gesprek op gang komt en mensen van elkaar kunnen leren. Dat is namelijk het allerbelangrijkste.”
Naast de toespraken was er een moment van stilte, en ook waren er optredens.