Door Derk Radstake
Het lijkt inmiddels wel een trend onder criminelen: je voordoen als politieagent en dan langs deuren gaan om mensen geld en waardevolle spullen af te troggelen. De politie telde dit jaar – tot november – al meer dan tienduizend incidenten met ‘nepagenten’.
De afgelopen jaren is sprake van een explosieve stijging van meldingen over nepagenten. Waar in 2023 ‘slechts’ 520 incidenten werden geregistreerd door de politie, gaat het nu al om ruim tienduizend incidenten.
Rechercheurs Alex en Bart doen met hun team onderzoek naar een grote organisatie van nepagenten die werkt vanuit Rotterdam. Daardoor weten ze als geen ander hoe deze criminelen te werk gaan.
Verschillende rollen
Een organisatie van nepagenten omvat volgens de rechercheurs meerdere ‘functies’. “In ons onderzoek zien we dat er in een organisatie van nepagenten verschillende rollen zijn”, legt Alex uit. “Zo zijn er mensen die als beller fungeren. Ze doen zich voor als politie en zeggen bijvoorbeeld dat er een onderzoek is in de wijk vanwege een inbraakgolf. De conclusie is altijd dat er binnenkort een collega langskomt om waardevolle spullen veilig te stellen.”
De ‘collega’s’ die vervolgens aan de deur verschijnen, werken als volgt. “Zij gebruiken een naam en een code die al aan de telefoon was afgesproken. Zo geloven de slachtoffers dat het ‘goed zit’.”
Dan zijn er ook nog de chauffeurs. “De kostbare spullen die worden meegenomen, worden over heel het land verspreid om te verkopen en daar zijn de chauffeurs en ophalers voor. De buit wordt vervolgens verdeeld.”
‘Het complete plaatje’
Volgens Alex en Bart zal de politie nooit vragen waar je in huis je waardevolle spullen bewaart en zal de politie al helemaal nooit spullen meenemen. “Daarnaast zullen wij ons altijd legitimeren als wij wel aan de deur komen”, vertelt Bart.
Het legitimatiebewijs van een politiemedewerker is een plastic pasje met naam, personeelsnummer en zowel links als rechts een herkenbaar politielogo. Ook staat er een pasfoto op van de betreffende persoon in burgerkleding.
“De recherche kan in burgerkleding langskomen, maar zelfs dan wordt er gelegitimeerd. Daarnaast zullen agenten in uniform voor de deur staan. En dan ook in een écht uniform, niet alleen een politie-polootje zoals sommige nepagenten doen. We hebben altijd een portofoon bij ons en een veiligheidsvest. Dat zijn dingen waar je naar kan kijken als we voor de deur staan.”
Het concrete advies is dan ook: kijk naar het complete plaatje van wie er voor je deur staat. “Ze hebben nooit de gehele outfit zoals de politie die heeft.”
Kritisch
Een andere goede vuistregel is dat je bij twijfel altijd kritisch moet zijn. “Als er iemand voor je deur staat, wees nooit bang om vragen te stellen of de politie te bellen om te checken of het wel goed zit. We zullen het nooit erg vinden als je kritisch bent.”
“Wij juichen het alleen maar toe als mensen vragen stellen. Je ziet ook snel genoeg dat nepagenten daar niet mee om kunnen gaan. Zo hebben we meerdere voorbeelden gezien van nepagenten die zodra er vragen werden gesteld wegrenden.”
Ophangen
Ook aan de telefoon is het advies om kritisch te zijn. “Blijf argwanend en besluit ook soms om het telefoongesprek maar gewoon op te hangen. Als het echt de politie is, dan bellen ze wel terug of komen ze op andere manieren in contact.”
Bart heeft wel een positieve noot. Volgens hem zijn er al veel mensen die kritisch zijn en de telefoon ophangen wanneer ze een organisatie van nepagenten aan de lijn hebben. “Er zijn landelijk soms zeshonderd pogingen per dag, waarbij maar twee of drie mensen erin trappen. Helaas hebben de nepagenten dan vaak alweer genoeg buit binnen.”
Volg ons ook op ons WhatsApp kanaal: https://whatsapp.com/channel/0029VaoRvYF6rsQtr0tBRu3u
Dit bericht verscheen eerder bij onze mediapartner Rijnmond.