DEN HAAG – Uit juridisch onderzoek dat de provincie Zuid-Holland heeft laten uitvoeren, blijkt dat het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat kan ingrijpen om de risico’s van vervoer van gevaarlijke stoffen op het spoor te verkleinen. In bepaalde gevallen is zo’n ingreep zelfs verplicht. De maximale risico’s die het spoorvervoer mag veroorzaken worden op de Brabantroute al jarenlang overschreden. Op deze route rijden goederentreinen grotendeels door stedelijk gebied, onder andere door Dordrecht, Breda, Tilburg en Eindhoven.
Routeringsbesluit
Overschrijding van de maximale risico’s betekent dat er op de spoorroute meer transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt of dat er gevaarlijkere stoffen vervoerd worden waardoor de risico’s te groot worden. In zo’n geval schrijft de Wet voor dat de minister maatregelen moet overwegen om het vervoer veiliger te maken of een routeringsbesluit moet nemen. Door zo’n routeringsbesluit ontstaat een vervoersverbod voor een of meer gevaarlijke stoffen op een bepaald traject waardoor die stoffen via een andere route (bv. via de Betuweroute) vervoerd moeten worden.
In verband met de energietransitie en de woningbouwopgave wordt het belang van routering ook voor Zuid-Holland groot: er moeten 235.000 woningen bijgebouwd worden, ook langs het spoor en in de omgeving van hoogwaardig openbaar vervoer zoals stations. Bovendien zorgt de energietransitie voor veel meer transport van ammoniak, een giftig gas dat een drager is voor het vervoer van waterstof. Rotterdam zal een belangrijke overslaghaven worden voor ammoniak.
Het ministerie van I&W geeft aan dat internationale regelgeving het onmogelijk maakt om een routeringsbesluit te nemen. Onderzoek wijst echter uit dat wetgeving routeren niet in de weg staat. De Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs) verplicht zelfs in een aantal gevallen om tot routering over te gaan.
Ook Europese regelgeving staat het instellen van regels waarbij routering wordt opgelegd niet in de weg, mits de uitwerking van die regels er niet (feitelijk) toe leidt dat het vrij verkeer van goederen en diensten op een ontoelaatbare manier wordt beperkt.
Risico beheersen
De provincie Zuid-Holland wil dat het risico van het spoorvervoer van gevaarlijke stoffen in steden beheerst is. Op basis van de uitkomst van het onderzoek wil Zuid-Holland samen met andere decentrale overheden in open gesprek met het ministerie van I&W over een betere uitvoering van de Wvgs. Uitgangspunt daarbij is de naleving van de huidige risicoplafonds, zonder dat routeren als ultieme maatregel een taboe is. De provincie wil dit met het Ministerie nu juist verkennen waarbij zij vraagt om een open en transparante afweging te maken tussen de belangen van het vervoer van gevaarlijke stoffen, de ruimtelijke indeling en reservering van gebied rondom het basisnet en de veiligheid van mensen in dit gebied.