Afgelopen vrijdag was ik bij een optreden van Flip Noorman in het Isala Theater in Capelle aan de IJssel. De voorstelling bestaat uit liedjes van Tom Waits vertaald naar het Nederlands en uitgevoerd door een vijfkoppige band.
Ik was zeer onder de indruk. Ten eerste door de kracht van de vertalingen. Ga er maar aan staan. Buiten het feit dat het vertalen van liedteksten sowieso een tour de force is in verband met, bijvoorbeeld, het ontbreken van de gebruikte uitdrukkingen of beeldspraak in het Nederlands, zitten de teksten van Waits ook nog eens boordevol Amerikaanse straattaal. Maar het werkt en het heeft zin want ik merkte dat de teksten in mijn moedertaal duidelijker en intenser bij me binnen komen. Een regel als ‘God’s Away on Business’ valt als ‘God is Weg voor Zaken’ nog rauwer op mijn dak. En ook de tragiek van een kerstkaart van een hoer die om geld vraagt is toch net meer voelbaar als ze uit Katendrecht komt in plaats van Minnesota.
Dan de muziek. Werkelijk alles wordt uit de kast gehaald om de typische Tom Waits sound te creëren, d.w.z. een sound waarbij alles piept en kraakt. De instrumenten klinken als de personages in de teksten van Waits. Krakkemikkig, duister, mislukt, armoedig. De gitaar speelt meestal atonaal, de toetsenist tovert schurende geluiden die lijken te komen uit half ingestorte vervallen spooksteden, de drummer speelt niet op een normaal drumstel maar hij slaat vooral op voorwerpen die klinken alsof ze zojuist van straat geraapt zijn. Zelfs vliegt er een metalen jerrycan door de lucht om de juiste plof te maken.
De mooiste vondst in de show wat mij betreft echter is de rol van de zangeres/violiste die tussen al het leed van de hopeloze bedelaars, prostituees, junks en zwervers aan de zelfkant van het leven met fluwelen spel en zang, soms solo, soms samen met Noorman, de zon even laat schijnen, de hoop even aanwakkert of het geluk soms even doet gloren. Tegenkleuren heet dat in theatertermen. Ik heb daar zelden betere voorbeelden van gezien en het gaf mij minstens drie kippenvelmomenten, vooral bij ‘All the World is Green’. Of de oplossing voor al het leed hier nu de liefde is of de dood, of een wereld zonder mensen doet er niet meer toe.
Op zaterdag 18 februari speelt Flip Noorman met zijn groep in het energiehuis in Dordt. Gaat dat zien!
Reageren kan via: peter.deliefde@rtvpapendrecht.nl