PAPENDRECHT – Inwoners, organisaties en raadsleden gingen op zaterdagochtend 10 april met elkaar in gesprek over de maatschappelijke waarde van de bibliotheek voor Papendrecht tijdens het tafelgesprek. Het gesprek was door de bibliotheek georganiseerd en was live te volgen via een livestream. ‘’De bibliotheek hoort bij de identiteit van Papendrecht’’, aldus Sophia de Keizer, fractievoorzitter VVD Papendrecht.
Aanleiding voor het Tafelgesprek is de forse bezuiniging die de gemeente Papendrecht heeft aangekondigd op het subsidiebudget van de bibliotheek. Het korten op de subsidie bedreigt niet alleen het voortbestaan van de bieb maar raakt daarmee ook een zeer grote groep Papendrechters uit alle lagen van de samenleving. Om hun stem nog duidelijker onder de aandacht te brengen, organiseerde de bibliotheek dit tafelgesprek. De gasten werden in de bibliotheek ontvangen waarbij als vanzelfsprekend rekening werd gehouden met de huidige coronamaatregelen. Kijkers konden vanuit huis meekijken en reageren via de livestream die werd uitgezonden op het YouTube-kanaal van de Bibliotheek AanZet. Het gesprek is ook terug te zien op dit kanaal.
Tijdens het gesprek kwamen drie thema’s aan bod: leesplezier voor de jeugd, het ontwikkelen van taalvaardigheden en de uitdagingen voor senioren in een veranderende maatschappij. Gespreksleider Bas Hüsstege legde de gasten stellingen voor waarop zij reageerden.
De eerste ronde over leesplezier voor de jeugd werd ingeleid met een aantal cijfers. Zo blijkt uit onderzoek van de Koninklijke Bibliotheek blijkt bovendien dat één op de drie kinderen lezen leuker vindt door een bezoek aan de bibliotheek. En onderzoek van PISA laat zien dat één op de tien kinderen de basisschool verlaat met een taalachterstand. De eerste stelling luidde dan ook: ‘Kinderen in Papendrecht kunnen niet zonder bibliotheek.’ Dat beaamde Milou (11) die het gesprek bijwoonde omdat ze de bibliotheek wil redden. ‘’Als de bibliotheek weggaat word ik écht gek’’, meende ze. Samim Nouri (25) kek terug op wat de bibliotheek in zijn jeugd voor hem betekend heeft. ‘’Ik ben geboren in een AZC, Nederlands was niet onze eerste taal’’, vertelde hij, ,,Dankzij de bieb zijn we heel makkelijk en laagdrempelig met taal in contact gebracht.’’ Tegenwoordig is Samim actief als ondernemer in Papendrecht. Hoe het hem was vergaan als hij de bibliotheek niet had gehad? ,,Dan had ik een taalachterstand opgelopen’’, stelde hij.
Ben Biesheuvel, schooldirecteur van de Anne Frankschool vreesde dat zijn leerlingen de dupe zullen worden wanneer de bibliotheek verdwijnt. ‘’Het voorkomen van laaggeletterdheid kun je niet alleen op school aanpakken’’, benadrukte hij. Volgens Biesheuvel is het leesniveau in coronatijd gedaald: ,,Om dat niveau te verhogen moet je dat wat je leert op school, thuis verder oefenen.’’ Sophia de Keizer, fractievoorzitter van VVD Papendrecht, maakte zich hard voor het behoud van de bibliotheek: ,,Wat de VVD betreft is bezuinigen op de bibliotheek geen optie. De bibliotheek hoort bij de identiteit van Papendrecht en is zoveel meer dan een boekje halen’’ betoogde ze.
In de tweede ronde werd het ontwikkelen van taalvaardigheden aan de kaak gesteld en schoof een nieuw gezelschap aan. Ook zij kregen vooraf de harde cijfers voorgeschoteld. Zo is één op de zes Nederlanders boven de zestien laaggeletterd. Ruud Lammers, fractievoorzitter van Onafhankelijk Papendrecht haakte hier op in door te stellen dat wanneer je dat omrekent naar de 33.000 inwoners van Papendrecht, er 5000 mensen in de gemeente laaggeletterd zijn. ‘’Die mensen moet je helpen’’, aldus de fractievoorzitter. Hierin zag hij een belangrijke rol voor de bibliotheek: ‘’De bibliotheek is veel meer dan alleen boeken uitlenen, het is ook mensen helpen de taal te leren, het is mensen helpen hun laaggeletterdheid aan te pakken en nog veel meer.’’ Bo Aarsbergen, van Stichting lezen en Schrijven vulde aan dat 68 procent van die laaggeletterden Nederlands is. ‘’We denken vaak dat het om anderstaligen gaat en het is vaak lastig voor mensen om aan te geven dat ze moeite met taal hebben’’, legde ze uit. Bovendien neemt de laaggeletterdheid onder jongeren volgens Aarsbergen alleen maar toe. ‘’Het is daarom belangrijk dat ze een goede plek hebben waar je naartoe kan komen om hulp te krijgen.’’ Dat beaamde auteur Koos Vervoort die een groot deel van zijn leven laaggeletterd was: ‘’Het gevoel van schaamte is enorm. Je wilt niet weten hoe ik de eerste stap in de bibliotheek zette; het zweet stond op mijn rug.’’ Met hulp van de bibliotheek leerde Koos lezen en schrijven.
De derde sessie stond in het teken van de uitdagingen voor senioren in een veranderende maatschappij. Hierbij werd niet alleen ingegaan op het ontwikkelen van digitale vaardigheden, maar ook op het sociale aspect dat de bibliotheek brengt. Raadslid Henk Mooij van de PVDA Papendrecht was optimistisch over het voortbestaan van de bibliotheek: Ik kan me niet voorstellen dat vertegenwoordigers die gekozen zijn door het volk het in hun hoofd halen om op de bibliotheek, die tot het cultureel erfgoed van ons land behoort en in mijn ogen een basisvoorziening is, te gaan bezuinigen. Als we in de politiek de mond vol hebben over het participeren van ouderen, kan ik me niet voorstellen dat we dit overwegen de ouderen te ontnemen. Het is een voorziening die we niet kunnen missen’’, stelde hij. Ook Jeanne Pietersma, die het Vrouwennetwerk Papendrecht vertegenwoordigt, kon zich niet indenken dat de bibliotheek verdwijnt: ‘’Ik vind het eerlijk gezegd belachelijk dat we hier zitten te bediscussiëren waarom de bibliotheek moet blijven. Het is een basisbehoefte, de lucht die we ademen’’, meende ze. Voor coronatijd bezochten 100.000 Papendrechters jaarlijks de bieb. Rayonmanager Jacqueline Parel lichtte toe hoe de bibliotheek probeert in te spelen op de behoefte van de Papendrechters en dit zo lokaal mogelijk met vrijwilligers wil doen. Bovendien stellen de gasten het belang van de bibliotheek als een huiskamer van Papendrecht. ‘’Ik vind de onnadrukkelijke ontmoeting ook een heel mooi aspect. Je komt binnen en je hoeft niks. Je kunt een tijdschrift lezen, een praatje maken als je wil of een vraag stellen. Het is zo laagdrempelig en daarmee een hele waardevolle plek. Die gun ik elke gemeente’’, besloot ze.