
REGIO – Energie is erg duur op dit moment. De prijzen van stroom en gas zijn hoog en het kan goed zijn dat je dat merkt. Bijvoorbeeld doordat je maandelijkse termijnbedrag flink omhoog is gegaan, dat kan richting de 400 of 500 euro per maand gaan. Dat bedrag kun je zelf weer verlagen, maar is dat verstandig? En is het slim om nu over te stappen naar een andere energieleverancier?
Normaal gesproken zijn er twee soorten energiecontracten. Een vast contract en een variabel contract. Bij een vast contract wordt de prijs van stroom en gas voor een bepaald aantal jaar vastgelegd. Dat is voordelig als de prijzen stijgen, want je gaat dan niet meer betalen. Aan de andere kant profiteer je ook niet mee wanneer de energieprijzen dalen. Bij een variabel contract veranderen de kosten voor stroom en gas twee keer per jaar, op 1 januari en op 1 juli.
Door de energiecrisis bieden leveranciers nu nog nauwelijks vaste contracten aan. Als je energiecontract afloopt, kun je dus alleen nog maar een variabel contract afsluiten. Je krijgt daar wel altijd bericht over van je leverancier.
Heeft overstappen zin?
Op dit moment heeft het weinig zin om over te stappen of te zoeken naar een hele voordelige energieleverancier. De energiemarkt zit zo vast dat er weinig aanbod is. De prijzen zijn zo hoog dat leveranciers het zich niet echt kunnen veroorloven heel erg te stunten met prijzen om nieuwe klanten te winnen. Vergelijkingssite Independer ziet dat heel weinig leveranciers nog contracten aanbieden. Op dit moment zelfs helemaal niet. Bovendien betaal je een opzegvergoeding als je vroegtijdig overstapt naar een andere leverancier. Dan kan tussen de 100 en de 200 euro zijn.
Leveranciers zijn wel verplicht om zogenaamde modelcontracten aan te bieden. Dat zijn contracten met een variabel energietarief en voor onbepaalde looptijd. Die modelcontracten zijn ook goed te gebruiken om prijzen van aanbieders te vergelijken, omdat elke leverancier dezelfde kosten op een rijtje zet. Experts adviseren in deze tijd om zolang je contract loopt te blijven zitten waar je zit.
Wat staat er op je energierekening?
Je energierekening bestaat grofweg uit vier delen: je verbruik, energiebelastingen, vaste leveringskosten en netbeheerkosten. De netbeheerkosten zijn de jaarlijkse kosten van Stedin, de netbeheerder in onze regio. Stedin verdeelt alle kosten die het bedrijf in een jaar maakt over alle aansluitingen die het verzorgt. Dat bedrag is voor iedereen met hetzelfde soort aansluiting even hoog. Voor een huishouden met een normale aansluiting, dus zonder energieslurpende jacuzzi of een elektrische laadpaal voor de deur of zonnepanelen op het dak, is dat ongeveer 450 euro per jaar.
Daar heb je als consument geen enkele invloed op. Omdat je niet kunt kiezen voor een andere netbeheerder, bepaalt de Autoriteit Consument en Markt elk jaar wat netbeheerders maximaal in rekening mogen brengen. Omdat de energiekosten van Stedin dit jaar ook hoger zijn, verwacht Stedin dat de netbeheerkosten in 2023 stijgen.
Ook op de belastingen heb je als consument niet direct invloed. Je betaalt energiebelasting (tijdelijk niet 21 maar 9 procent) en zogenaamde ‘Opslag duurzame energie’. Met dat laatste geld betalen we met z’n allen de energietransitie naar meer duurzame energie.
Vaste leveringskosten zijn de kosten die jouw energieleverancier rekent naast alles wat je verbruikt. Dat is bij de meeste leveranciers zo’n 70 euro per jaar. Ook op dit bedrag heb je als consument weinig invloed.
Verbruik
Energieleveranciers bepalen bij een variabel contract op 1 januari en op 1 juli wat de gasprijs per m3 is en wat de stroomprijs per kWh is. Bij Eneco betaal je, als je nu een modelcontract afsluit, 4,63 euro per m3 gas. Een m3 gas verbruik je grofweg met 25 minuten douchen. Stroom kost bij een modelcontract van Eneco 1,03 euro per kWh. Dat zijn ongeveer twee wasbeurten op 40 graden met een A+ energielabel wasmachine of tien keer een liter water koken met een waterkoker, berekent het Nibud.
Op het verbruik heb je zelf als consument weldegelijk invloed. Door korter te douchen, je gasketel in te stellen op 60 graden – het warme water wordt dan maximaal 60 graden – en door op te letten welke apparaten je gebruikt. Je kunt stekkers uit stopcontacten halen, want alle kleine beetjes helpen, maar de grootste verbruikers zijn douchen en je huis verwarmen. Wasdrogers en vaatwassers verbruiken ook veel energie.
Experts raden aan om, als je energie wil besparen, korter te douchen, vuile was op 30 of 40 graden te wassen, je was te drogen op een droogrek en elektrische apparaten alleen aan te zetten als je ze gebruikt. Energiezuinig wonen – korter douchen, beter isoleren, ledlampen gebruiken en de thermostaat wat lager zetten – kan je per jaar zo’n 300 euro aan energiekosten besparen. Dat is geen vetpot, maar op dit moment is het de enige optie, los van eventuele maatregelen die de overheid kan nemen.
Termijnbedrag verlagen?
Je betaalt voor energie iedere maand een vast bedrag, dat is gebaseerd op je eerdere verbruik: het voorschot of termijnbedrag. Je kunt dat termijnbedrag bij veel energieleveranciers zelf bijstellen naar boven of naar beneden. Het is verleidelijk om je termijnbedrag omlaag te zetten, maar dat betekent dat je bij de jaarafrekening waarschijnlijk in één keer veel moet bijbetalen, waarschuwt budgetcoach en Jaco Brouwer. “Je krijgt toch aan het eind van het jaar de rekening over een bepaalde periode, dan heb je duizenden euro’s schuld bij een energieleverancier. Die zullen best tolerant zijn met afspreken van regelingen, maar je moet het een keer betalen.”
Brouwer adviseert om niet zelf met geldpotjes te gaan schuiven, maar om direct aan de bel te trekken als je rekeningen niet meer kunt betalen. Hij waarschuwt ook rekening te houden met de aanstaande wintermaanden. Dan verbruik je veel meer energie en dat kan voor een onverwacht hoog bedrag dat je moet bijbetalen zorgen.
Dit verhaal is afkomstig van onze mediapartner Rijnmond.