REGIO – Bevers die gaten graven, blijven het belangrijkste risico voor de dijken langs grote rivieren als Maas, Waal en Neder-Rijn. Dat blijkt uit de nieuwe veiligheidsrapportage over dijken in het rivierengebied. Andere risico’s zijn goed beheersbaar, bijvoorbeeld tijdens dijkversterkingen.
Waterschap Rivierenland (waar ook Papendrecht onder valt) beheert 507 kilometer aan primaire keringen, de dijken langs de grote rivieren waarachter ongeveer een miljoen Nederlanders veilig wonen en werken. Voor de rapportage toetste het waterschap de dijken aan de nieuwste normen voor veiligheid: die gelden al vandaag, maar richten zich op ontwikkelingen zoals die in 2050 verwacht worden. Voor bevolkingsgroei, economische groei en klimaatverandering.
Toch nog hoogwater
De resultaten laten zien dat de meeste van onze dijken nu niet klaar zijn voor de toekomst. Dat is geen verrassing, het is precies waarom Waterschap Rivierenland een groot aandeel heeft in het landelijke hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Het waterschap is druk bezig met dijkversterkingen om te voldoen aan de norm van 2050. Op de peildatum in oktober was 133 kilometer dijk onderdeel van dit programma en 18,5 kilometer is klaar.
Er werden ook 102 kunstwerken in de dijk beoordeeld, zoals gemalen en sluizen. Waar tekortkomingen waren, worden die opgelost. In 2023 was geen sprake van droogte. Andere weersextremen deden zich pas in de laatste weken van het jaar voor: opeenvolgende hoogwaters op de grote rivieren vielen samen met Storm Pia en springvloed. Ook 2024 begon met nieuwe hoogwatergolven. Risico’s die daarbij ontstonden, bijvoorbeeld door erosie of graverij, waren goed beheersbaar.
Samenwerking langs de rivier
Waar het waterschap gaat over de dijk, gaan het Rijk (via Rijkswaterstaat) over de rivier en de provincie over gebiedsontwikkeling. Dijkversterking en rivierverruiming kunnen elkaar en andere functies versterken. Daarom werkt men samen in Integraal Riviermanagement aan de lange termijn. Over de grens wordt samengewerkt met de Duitse buren via de Arbeitsgruppe Hochwasser.
Bevers blijven grootste risico
Graverij door bevers vormt nog steeds een moeilijk te beheersen risico. In 2023 is extra ingezet op coördinatie en op nieuwe inspecties door collega’s van Muskusrattenbeheer. Dat leidt tot extra vondsten en maatregelen. Op verschillende locaties zijn preventieve maatregelen genomen, zoals het aanbrengen van steen, staal of gaas. In januari vond voor de tweede keer afschot plaats, dit keer van bevers die bleven graven in de Waaldijk bij Dodewaard. Het waterschap blijft aandringen op het ontwikkelen van een effectieve landelijke strategie.
Beheer op orde
Net als voorgaande jaren blijkt volgens het waterschap dat de dijken van Waterschap Rivierenland veilig zijn. De organisatie van het dijkbeheer is op orde, op een stabiel en voldoende niveau. Voor waterveiligheid verzorgt het waterschap de crisisbeheersing en onderhoudt daarvoor een professionele organisatie en een dijkleger waarin ook vrijwilligers helpen.
Het waterschap meldt deze uitkomsten aan de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport (ILT), als toezichthouder namens het Rijk.
Bron: Waterschap Rivierenland