DORDRECHT – Aan het einde van de middag loopt een man een kerkhof op. Twee vrouwen zien hem en ruiken onraad. Ze horen een harde klap. Even later is een graf zwaar beschadigd. De man wordt aangeklaagd voor grafschennis.
“Ik ga me niet gedragen. Ik ben immens boos”, appt Hans* in november naar zijn ex. “Ik ben nu wel een explosief.” Om zijn boodschap kracht bij te zetten, maakt hij een foto van een mes in huis. Die stuurt hij mee richting de vrouw met wie hij anderhalf jaar samen was.
Hans heeft ook nog oude kabels van zijn werkgever gestolen, zegt het OM. En verder tegen zijn toenmalige schoonvader gezegd dat hij met een auto door diens pui komt rijden. De man schrikt, want zijn gehandicapte partner slaapt beneden. En tot slot is er het bezoek aan het kerkhof. “Het is heel wat”, zegt de rechter. “Hoe is het nu met u?”
“Het is nu heel rustig. Ik heb hulp van de kerk”, zegt Hans. Hij is fris geknipt en zit er netjes en ontspannen bij in de rechtbank van Dordrecht. Het kost de buitenstaander moeite om hem zo door het dolle voor te stellen. De rechter begint met het verdwenen oud-ijzer bij de baas van Hans. “U werkt daar, denk ik, niet meer. U bent ontslagen”, zegt de rechter. “Het gaat om 58 kilo aluminium en 38 kilo ijzer. Zelf zegt u: dat was mijn eigen meuk.”
“Er is echt niets van waar”, zegt Hans rustig. “Ik heb een grote schuur en daar lag het. Als je naar een klus wordt gestuurd en er blijft een halve meter kabel over, dan gooi je dat in een doos. Onder mijn werktafel had ik een hoop spullen liggen. Ik ben zestien jaar aan het slopen geweest.” De spullen zou hij dus zelf hebben verzameld. De verkoop aan een ijzerboer levert hem 524 euro op. Hans heeft op dat moment een schuld van duizenden euro’s.
Bedreigingen en grafschennis
Op de publieke tribune zitten de ex van Hans en vermoedelijk haar vader. “Als ze komt, pak ik d’r. Ik heb het klaarliggen”, tikt Hans over die ex, met een foto van het mes. “Er gaan mensen pijn hebben.” Hij zucht diep als hij dat hoort. “Ik heb dat gedaan in een hele grote opwelling. We zijn op ellendige wijze uit elkaar gegaan. Ik was bang dat ik mijn kind niet meer mocht zien. Toen flipte ik.”
Na een melding bij Veilig Thuis krijgt Hans te horen dat hij zijn zoontje voorlopig niet meer mag zien. Als de vader van zijn ex Hans belt over de nare berichten aan het adres van zijn dochter, krijgt de man de volle laag. Hans zou zeggen dat hij met zijn auto het huis van de vader binnen gaat rijden. Volgens Hans blijft het bij ‘ik zal je kop verbouwen’. “Het is goed om het zo over uw middelgebruik te hebben”, zegt de rechter over alle gebeurtenissen. “U dronk veel.”
Het meest opvallende onderdeel in deze zaak is de grafschennis. “U heeft het graf beschadigd van mevrouw, van haar ongeboren kindje”, zegt de rechter. “Er waren twee vrouwen op het kerkhof. Het was vier uur en het begon donker te worden. De vrouwen vonden u heel warrig overkomen. Ze maken geluidsopnamen van u. We horen het hek open gaan en dan het grind knisperen. Dan een harde klap en daarna gekreun. Een vrouw ziet dat de glasplaat van het grafje stuk is.”
“Het is echt ontzettend naar dit”, zegt de rechter fel. “U heeft een graf vernield. De glasplaat is helemaal kapot. Een van de vrouwen zegt: ik heb niemand anders op het kerkhof gezien dan hem. Nee, dit is echt niet fraai.” Hans is even stil. De vermoedelijke moeder van het overleden kindje kijkt vanaf de tribune met treurige ogen toe. “Je kwetst iemand in het diepst van z’n ziel”, zegt de officier.
“Nee, dit is niet best”, reageert Hans bedeesd. “Ik kan het me niet herinneren. Ik zat geestelijk aan de grond. Ik had gewoon een zwarte waas voor m’n ogen. Ik weet er niks meer van. Ik schrik er zelf van.” Hoogstwaarschijnlijk scharrelde Hans stomdronken over het kerkhof, zo wordt duidelijk. De vrouwen vinden een kapotte glasplaat. Zelf denkt Hans dat de klap kwam omdat hij is gestruikeld. Hij wordt aangehouden en zit maar liefst zes dagen vast.
“Ik heb nu geen drankprobleem meer”, zegt Hans. “Ik neem medicatie en als ik drink word ik heel ziek. Ik ben heel druk bezig mijn leven op het goede pad te houden met iemand van de kerk. Ik heb goede handvatten gekregen.” Hij videobelt af en toe met zijn zoontje. “Langzaam opbouwen, da’s ook het beste voor de kleine. Dat ik niet meer drink, dat is eigenlijk een heel rustig gevoel.”
‘Niet goed te praten’
“Oud-ijzer is heel schaars en bedrijven gaan daar zuinig mee om. Ik heb zelf ook zo’n vakantiebaantje gehad”, zegt de officier van justitie. “Dat doe je in een bak en dan kijk je wat je ervoor krijgt. Maar vooral de grafschennis is heel naar. Of hij nou wel of niet de weg kwijt was, dit valt niet goed te praten. En als ik u hier zo zie, denk ik dat u dat ook vindt. U bent gestopt met drinken en staat open voor hulpverlening.”
De officier eist 120 uur taakstraf en 2 maanden voorwaardelijke cel, naast de dagen die Hans al zat in voorarrest. Daarnaast zou Hans zich moeten melden bij de reclassering en minstens vijf kilometer buiten de woonplaats van van zijn ex en haar vader blijven. “Ik wil dat verdachte daar niet meer in de buurt komt.”
“Hoezo kan cliënt niet 96 kilo ijzer thuis hebben?”, vraagt de advocaat van Hans zich af. “Dat zijn twee boodschappentassen vol.” En over de bedreigingen: “Mijn cliënt en zijn ex delen een complex verleden met elkaar. Er werd over en weer lelijk gedaan.” Ze denkt dat beide kanten wel wat te verwijten valt.
“Hij was zwaar onder invloed van alcohol en zat er helemaal doorheen”, zegt de raadsvrouw over het bezoek aan het kerkhof. “Hij was gevallen en dat is niet onlogisch, gegeven zijn staat.”
Het laatste woord van de zitting is aan Hans. “Ik heb spijt van de hele samenloop van omstandigheden”, zegt hij bedeesd. “Dit kent alleen maar verliezers.”
Het vonnis
“Over het oud-ijzer heb ik teveel twijfels. Ik weet niet hoeveel 96 kilo is”, begint de rechter haar vonnis. “Maar bedreigingen als ‘ik ga ze pijn doen’, dat is echt naar. En het graf van een kind vernielen.. dat doe je om iemand te kwetsen tot op het bot. Als er iets is, spreek je dat uit. Dan ga je niet bedreigen of graven schennen.” Ze veroordeelt Hans tot 60 uur taakstraf, verplichte behandeling, contact- en locatieverbod en hulp met de schulden die hij heeft.
*Omwille van privacy is de naam van de verdachte gefingeerd. De redactie van Rijnmond kent zijn ware identiteit.
Dit is een verhaal van Maurice Laparlière voor onze mediapartner Rijnmond.