REGIO – Omwonenden van chemiebedrijf Chemours in Dordrecht doen aangifte tegen de bazen van het bedrijf van criminele vervuiling van het grondwater in hun omgeving waardoor ze het risico lopen vergiftigd te zijn. De stof veroorzaakt kanker en tast het immuunsysteem aan.
Uit een uitzending van onderzoeksprogramma Zembla bleek dat Chemours, tot vorig jaar DuPont, al sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw weet dat de fabriek de extreem giftige stof in het grondwater lekt. Maar de directie van het Amerikaanse bedrijf besloot dat onder de pet te houden om af te komen van de aansprakelijkheid voor de gezondheidsschade voor werknemers en bewoners in de buurt van het bedrijf.
Maar dat gaat dus niet lukken. Een groep omwonenden uit Alblasserdam, Dordrecht, Molenlanden, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht heeft zich verenigd in actiegroep Gezondheid voor Alles in samenwerking met de groep Stop Pfas Dordrecht. Ze zijn zaterdag een crowdfunding gestart die 30 duizend euro moet opleveren. De teller staat een dag later al op 12 duizend euro, na één donatie van 10 duizend euro en vele kleinere giften. De advocaat die ze in de arm genomen hebben is de bekende strafpleiter Bénédicte Ficq.
‘Enorme middelvinger naar zieken’
De actiegroep schrijft op de crowdfundingswebsite dat de PFAS-lozingen de oorzaak zijn van de slechte gezondheid van oud-medewerkers van de fabriek en een bovenmatig aantal dodelijke kankerslachtoffers in Sliedrecht. Uit onderzoek blijkt volgens de actievoerders dat in het bloed van omwonenden en (oud-)medewerkers PFAS zit. Het zit volgens hen ook in de moedermelk van jonge moeders.
Sinds Zembla dit aan het licht bracht zijn de omwonenden, die hier dus al jaren tegen protesteren, ontstoken in woede. Afgelopen week vertienvoudigde het aantal actievoerders dat wekelijks voor de hekken van Chemours in Dordrecht staat te protesteren.
Al sinds 1993 is bekend dat de PFAS-concentratie in het grondwater bij de vestiging in Dordrecht 75 keer zo hoog is als toegestaan. Dat blijkt te komen door scheurende en lekkende pijpleidingen waardoor het giftige goedje stroomt waarmee bijvoorbeeld antiaanbaklagen in pannen gemaakt worden. Een interne PFAS-coordinator van het bedrijf concludeert dat er een ondergrondse stortplaats voor PFAS ontstaan is. De vervuiling is volgens hem moeilijk te beheersen. Ook waarschuwt hij – opnieuw – voor aansprakelijkheid voor gezondheidsschade van mensen die ermee in aanraking komen.
Eigen onderzoek DuPont: Apen bij laagste concentratie al dood
Het bedrijf was van de gezondheidsschade die de gelekte stof veroorzaakt op de hoogte. Dat bleek volgens Zembla uit de stukken die ze opdoken. Het bedrijf heeft veel onderzoeken laten uitvoeren op dieren. Een onderzoek van DuPont met apen dat 90 dagen moest duren, was na 20 dagen al afgelopen omdat alle apen toen al gestorven waren. Zelfs bij blootstelling aan de laagste concentratie gingen ze al dood. Ratten kregen er een vergrote lever van. Ook was er een onderzoek naar prostaatkanker bij mannen die erbij in de buurt geweest waren. De resultaten zijn volgens Zembla weggemoffeld.
Actiegroep over rapport schadelijke uitstoot Chemours: ‘Dit bevestigt waar we al jaren voor knokken’
Ficq hoopt dat het openbaar ministerie ook de controlerende instanties onder de loep neemt. Dat zijn er nog al wat. Er zijn Rijkswaterstaat, de DCMR, de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid, de gemeente, de GGD. Volgens bewoner Joop Keesmaat die ook in talkshow Op1 sprak, wijzen ze naar elkaar als bewoners ze aanspreken. Rijkswaterstaat zou volgens hem bijvoorbeeld geen alarmerende metingen willen bestuderen als die niet zelf uitgevoerd zijn.
Dit is een verhaal van Lucette Mascini voor onze mediapartner Rijnmond.