REGIO – Donderdag werd op veel plekken de Kristallnacht herdacht, waarbij nazi’s in 1938 in heel Duitsland joden en hun bezittingen aanvielen. Het is nu een extra beladen dag door de oorlog tussen Israël en Hamas en het groeiend antisemitisme. In Gorinchem hebben leerlingen van groep 8 voor het eerst de Stolpersteine in hun stad gepoetst. “Het is bijzonder om dit op deze dag te doen. Dit is belangrijk.”
Met bezems, schoonmaakmiddel, handschoenen, sponzen en emmers trokken de kinderen de stad in. Ze gingen langs 22 plekken waar Stolpersteine liggen. Met deze stenen worden de slachtoffers van de nazi’s rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog herdacht. Ze liggen in de stoep voor de oude huizen van de slachtoffers.
De organisatie gaf expres niet te veel reuring aan de herdenkingsactie in Gorinchem. De oorlog tussen Israël en Hamas maakt ook in Nederland veel los. “Het gaat ons echt over het herdenken van de Kristallnacht en de Holocaust. Het moet nu alleen daar over gaan”, vertelt Ronald Wentink van Veteranen Vesting Gorinchem.
Poetsbeurt
Het is de eerste keer dat de Gorinchemse Stolpersteine een poetsbeurt krijgen. Burgemeester Reinie Melissant hield een speech. Ze riep kinderen op om op te staan tegen onrecht: “Wij zijn allemaal mensen en we hebben elkaar nodig. Samen maken we de samenleving.”
De kinderen zijn verbaasd dat de stenen niet eerder zijn gepoetst. “Dat had al eerder moeten gebeuren”, vindt Rick uit groep acht. De jongen is blij met het resultaat van de poetsactie. De messing stenen liggen er al weer snel glimmend bij.
Deze week zijn er voorlichtingslessen gegeven door de veteranen over de Holocaust aan groep 8 van IKC Merweplein. Daarin zijn ze specifiek ingegaan op de situatie van alle slachtoffers van de Holocaust en ook vooral het ontstaan van de Holocaust.
Zwarte bladzijden
“Uit diverse onderzoeken blijkt dat kinderen steeds slechter op de hoogte zijn van de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder de Holocaust. Terwijl het juist belangrijk is dat mensen op de hoogte zijn van deze zwarte bladzijden uit onze geschiedenis. Door kinderen te informeren over deze periode, hopen wij dat er nooit meer een soortgelijke situatie gaat ontstaan.”
De Nationale Kristallnachtherdenking was donderdagavond in de Portugese Synagoge in Amsterdam. Daar was de belangstelling enorm. “Het aantal aanmeldingen is nog nooit zo groot geweest. Helaas konden we niet meer mensen toelaten”, zegt Dave Heilbron, ceremoniemeester bij de herdenking tegen de NOS. “Er zijn 850 zitplaatsen, we hebben echt ‘nee’ moeten verkopen.”
Wat gebeurde er in de Kristallnacht?
In de nacht van 9 op 10 november 1938 vond een georganiseerde actie plaats van de nationaalsocialisten tegen de Joden in Duitsland. Honderden Joden werden vermoord, synagogen werden in brand gestoken, en winkels en huizen van Joden werden vernield. Ook Joodse scholen en begraafplaatsen waren het doelwit. Kristallnacht wordt ook wel ‘de Nacht van het gebroken glas’ genoemd.
Dit is een verhaal van onze mediapartner Rijnmond.