Door Derk Radstake
Voedsel dat jaren over de datum is, pannen vol met schimmel en ontlasting op de hele wc-pot. Niets lijkt Jacoline Collee af te schrikken. Ze maakt extreem vervuilde huizen gratis schoon.
De gehele wc is bruin en vies van de ontlasting, er ligt een berg aan oud maandverband naast de pot en de ruimte is gevuld met oude vuilniszakken. Deze vieze badkamer is slechts een voorbeeld van de smerige ruimtes die Jacoline Collee (30) uit Gorinchem voor haar werk tegenkomt. En het is aan haar de taak om het allemaal weer op te ruimen.
Wat doe je precies voor werk?
“Als mensen op een feestje vragen wat voor werk ik doe, dan zeg ik dat ik extreem vervuilde huizen schoonmaak. Dat doe ik gratis en voor niks, om de bewoners te helpen. Deze mensen hebben meestal het geld niet om een schoonmaakbedrijf in te huren.”
“Ik zet van elke schoonmaak een timelapse op Instagram en YouTube. Dat influencer-gedeelte komt voor mij pas op de tweede plaats. Ik doe dat met name om sponsors te vinden om de kosten te dekken en om mensen ervan bewust te maken dat er in Nederland geen regelingen zijn voor dit soort huizen.”
Hoe ben je erbij gekomen om dit te gaan doen?
“Ik werkte eerst als teamleider van het team huishoudelijke hulp bij een zorgorganisatie. Daar kwamen we een woning tegen die zo vervuild was dat het niet op te lossen was voor een hulp die twee uur in de week langskwam. Toen ben ik gaan zoeken of er in Nederland een algemene gratis regeling bestaat voor dit soort huizen, maar die is er niet.”
“Ik stuitte wel op een Amerikaanse dame die gratis huizen schoonmaakt en dat op sociale media plaatste. In haar filmpjes, en die van andere ‘influencers’ wereldwijd, zag ik dat ze met alledaagse schoonmaakmiddelen werkten. Toen dacht ik: ‘Dan moet ik het ook zelf kunnen’.”
“Via een oproep op Facebook kwam ik in mijn eerste vervuilde huis terecht om het schoon te maken. Ik wilde weten of het wat voor mij was en of ik niet moest kokhalzen bij de eerste de beste schimmelpan. Ik bleek het aan te kunnen en begon elk weekend één huis schoon te maken. Afgelopen december durfde ik de sprong aan om er mijn fulltime werk van te maken en nu heb ik zo’n drie afspraken per week.”
En kun je daarvan rondkomen?
“Ik heb nog te weinig inkomsten van sociale media en sponsoren om mezelf een salaris te geven. Maar ik heb met mijn man deze keuze weloverwogen gemaakt. We hebben besloten dat we op één salaris door konden. Ik doe nu bijvoorbeeld veel bewuster boodschappen.”
Wat kom je allemaal tegen tijdens je werk?
“Het kan schimmel op etensresten zijn of mensen en dieren die zich hebben bevuild. In de badkamers zit negen van de tien keer ook schimmel.”
“Ondertussen kijk ik nergens meer van op. Ik schrok door mijn zorgachtergrond al nooit zo snel van de geur van ontlasting. Alleen aan de lucht van muizen moest ik wennen, dat was wat heftiger dan ik in mijn vorige baan gewend was.”
“Ik vraag van tevoren al een foto aan de mensen die mij benaderen op sociale media. Ik wil zeker weten dat het echt zo extreem is als ze zeggen en dat ik niet iemand anders zijn kleine schoonmaak aan het doen ben. Wat dat betreft is extremer voor mij juist beter. Natuurlijk is het vies, maar ik probeer altijd het verhaal erachter te snappen. Veel van het vuil is herleidbaar naar een logische uitleg.”
Hoe kan het dat huizen zo vervuild raken?
“Er zit vaak mentale problematiek achter. Dat is óf iets wat zich langzaam opbouwt, óf plotseling voorkomt zoals bij een traumatische gebeurtenis.”
“Er is geen algemene profielschets te geven van de mensen die ik tegenkom. Ze hebben verschillende achtergronden. Alleen hebben ze allemaal gemeen dat er een uitdaging of gebeurtenis is geweest waardoor hun leven ontregeld is geraakt.”
Hoe pak je zo’n enorme berg viezigheid aan?
“Ik benadruk altijd dat deze mensen niet vies zijn van zichzelf. Ze weten dat hun huidige situatie misschien niet gezond is, maar het is niet zo dat ze op deze manier willen leven. Ze staan in de overlevingsstand en weten niet meer hoe ze terug moeten als het eenmaal zo erg is.”
“Ik vraag naast de foto’s altijd om wat details. Bijvoorbeeld of er huisdieren zijn, want dat is dan weer meer werk. Op basis daarvan kan ik een schatting maken van hoe lang ik bezig ben en welke bescherming en schoonmaakmiddelen ik nodig heb.”
“Dan is het gewoon een kwestie van beginnen. Kleding doe ik in blauwe zakken en afval in zwarte zakken. Ik vraag ook altijd of er iemand is die de zakken gelijk wil weggooien in een container, anders blijft het liggen in een huis of tuin. Ik begin ook altijd direct als ik binnenkom. Het is ongezellig, maar ik heb geen tijd voor een praatje.”
“Het kan nog steeds heel lang duren, soms duurt één kamer zo’n vier uur. Dat komt ook doordat je niet weet wat je tegenkomt wanneer je eraan begint. Op de foto’s die ik van tevoren krijg, lijkt het altijd minder erg dan het in werkelijkheid is. Ik ben wel een stuk sneller dan toen ik net begon, omdat ik beter weet hoe ik verschillende vlekken of schimmels moet aanpakken.”
Wat zijn je toekomstplannen?
“Ik hoop dat mijn YouTube-kanaal zo gaat groeien, dat ik mezelf daarmee een salaris kan betalen en ook werknemers kan aannemen. Ik wil samen met die werknemers dan klussen door het hele land doen. Nu krijg ik nog veel aanvragen uit Groningen, Friesland of zelfs België, maar dat is helaas nog niet te doen.”
Dit bericht verscheen eerder bij onze mediapartner Rijnmond.
Volg RTV Papendrecht op Bluesky: https://bsky.app/profile/rtvp.bsky.social